Herkennen verwarde of verwarrende Leraar
Ik heb hieronder een tiental kenmerken genoemd van hoe verwarrende of verwarde sprekers de Bijbel en de Bijbelteksten gebruiken, dat betekent niet dat als een spreker één keer 1 van de kenmerken gebruikt, hij meteen gerangschikt kan worden als een verwarrende spreker, maar als we dit bij herhaling, meerdere keren zien terugkomen is dit wel degelijk een reden tot zorg.
Herkennen van een verwarde of verwarrende leraar
In een tijd waarin veel stemmen klinken binnen de kerk, is het belangrijk om onderwijs te toetsen aan de hand van Gods Woord. Hieronder volgen 14 kenmerken van verwarrend of misleidend onderwijs, met concrete voorbeelden.
- Bewust foutief citeren van Bijbelteksten
- Tom de Wal citeert Genesis 3:15 als: “Er komt een dag dat ik dit allemaal ga omkeren…” — deze tekst is in geen enkele vertaling zo te vinden.
- Wilkin van de Kamp citeert Matteüs 11:29 als: “Kom volg mij, jullie die vermoeid zijn…”, terwijl de NBV21 zegt: “Kom allen bij Mij, jullie die vermoeid zijn…”
- Joel Osteen gebruikt vaak parafrases die niet terug te vinden zijn in de Bijbel, zoals: “God wil dat je elke dag in overwinning leeft.”
- Halve teksten gebruiken
- Spreuken 29:18 wordt vaak geciteerd als: “Zonder visie gaat het volk ten onder”, terwijl het volledige vers spreekt over het belang van het bewaren van de wet.
- Jeremia 29:11: “Ik weet welke plannen Ik voor u heb…” wordt vaak gebruikt zonder de context van ballingschap en oordeel.
- Geen teksten in context lezen
- Filippenzen 4:13: “Ik vermag alle dingen…” wordt gebruikt om succes te claimen, terwijl Paulus spreekt over tevredenheid in armoede én overvloed.
- 3 Johannes 1:2: “…dat het u in alles goed gaat…” wordt vaak gebruikt voor welvaartsprediking, terwijl het een persoonlijke groet is.
- Onduidelijke teksten verheffen boven duidelijke
- Johannes 10:10 wordt gebruikt om materiële overvloed te claimen, terwijl het in context gaat over geestelijk leven in Christus.
- Openbaringsteksten worden soms gebruikt om persoonlijke profetieën te onderbouwen, zonder rekening te houden met de apocalyptische context.
- Het zaaien en 100-voudig oogsten promoten
- Marcus 4 wordt gebruikt om te zeggen dat financiële giften 100-voudig terugkomen, terwijl Jezus spreekt over het Woord dat vrucht draagt.
- Kenneth Copeland en anderen gebruiken deze leer om rijkdom te beloven aan gevers.
- Vooral eigen verhalen vertellen
- Sprekers vertellen herhaaldelijk dezelfde wonderverhalen of genezingen, vaak zonder toetsbare details.
- Bijbelteksten worden slechts kort genoemd, waarna de rest van de preek over persoonlijke ervaringen gaat.
- Ervaringen verheffen tot geestelijke wetten
- Iemand droomt over een engel en leert vervolgens dat iedereen engelen moet ‘vrijzetten’.
- Een genezingservaring wordt gepresenteerd als bewijs dat iedereen altijd genezing kan ontvangen.
- Het promoten van de eigen bediening
- Preken beginnen met het aanprijzen van eigen boeken, cursussen of conferenties.
- Citaten uit eigen werk worden gepresenteerd als gezaghebbend, soms zelfs boven de Bijbel.
- Het publiek niet laten nadenken
- Teksten worden snel gelezen zonder uitleg, waarna direct een toepassing volgt.
- Er wordt zelden gevraagd om zelf de Bijbel te openen of te onderzoeken.
- Het geven van tienden aan de eigen bediening promoten
- Er wordt gezegd dat “je God berooft” als je geen tienden geeft (Mal. 3:10), zonder uitleg over de context van het Oude Testament.
- De suggestie wordt gewekt dat zegen afhankelijk is van financiële giften aan de spreker.
- Inlegkunde
- Een tekst als “de tong is als een pen van een vaardig schrijver” (Psalm 45:2) wordt gebruikt om te leren dat je met je woorden je toekomst schrijft.
- Romeinen 4:17: “roepen wat niet is alsof het er is” wordt gebruikt om te leren dat wij als God kunnen spreken en creëren.
- Teksten combineren tot nieuwe ‘openbaring’
- Psalm 45:2 en Spreuken 3:3-4 worden samengevoegd tot een leer over ‘schrijven op harten met je tong’.
- Jesaja 60:1 (Sta op en schitter) wordt gecombineerd met Mattheüs 5:14 (Jullie zijn het licht van de wereld) om een roeping tot wereldheerschappij te onderbouwen.
- Extra betekenissen geven aan Hebreeuwse of Griekse woorden
- Het Hebreeuwse chesed wordt vertaald als “nooit falende liefde”, terwijl erkende bronnen spreken over liefdevolle goedheid of verbondstrouw.
- Het Griekse eulogeo (zegenen) wordt gelijkgesteld aan proskuneo (aanbidden), wat taalkundig onjuist is.
- Grondteksten of vertalingen ‘verbeteren’
- Lucas 2:49 wordt vertaald als “Ik moet zijn in Mijn Vader”, terwijl de tekst spreekt over het huis van Mijn Vader.
- Matteüs 11:28 wordt veranderd in “Kom volg mij…” om een universele roeping tot discipelschap te onderbouwen.
Tot slot
Deze voorbeelden laten zien hoe belangrijk het is om onderwijs te toetsen aan de Bijbel in haar geheel, in context, en met eerbied voor de oorspronkelijke betekenis. Zoals Paulus schrijft:
“Onderzoekt alle dingen, behoudt het goede.” (1 Thess. 5:21)